Ebazpenak

Hezkuntzako kontseilaria

Kontseilari jauna:

1. 2023ko irailaren 14an, instituzio honek Josu Jauregui Ojer jaunaren idazki bat jaso zuen. Horren bidez, kexa bat aurkeztu zuen BHI Askatasuna ikastetxean batxilergoa ikasten ari diren Basaburuko ikasleei ematen zaien eskola-garraioari buruz.

Idazki hartan, hauxe zioen:

a) Burlatako Askatasuna Institutura joaten diren Basaburuko batxilergoko ikasleek egoera jasanezina jasaten dute egunero; izan ere, eskolak 8:30etan hasten diren arren, autobusa goizeko 7:00etan hartu behar dute, autobusean 90 minutuz egonda, 40 minutuko bidaia egiteko.

b) Eguerdian, bueltako ordutegian, 80-90 minutu pasatzen dituzte autobusean, arratsaldeko 16:20 eta 16:30 bitartean etxera iristeko, bazkaldu gabe.

c) Hitz batez, ikasleak 9 ordu eta 20-30 minutu daude etxetik kanpo institutuan ikasteko.

d) Kontuan izanik Basaburuko ikasleak hamabi direla, Hezkuntza Departamentuak haientzako garraio zuzena antolatu beharko luke. Irtenbide bat mikrobus bat kontratatzea izan liteke.

e) Adingabeek Ultzamako herrietatik igaro behar dute institutuan eskolak hasi baino 25 minutu lehenago egoteko, eta kalean itxaron behar dute ateak ireki arte.

2. Ondoren, erakunde honek Hezkuntza Departamentura jo zuen, gai horri buruzko informazio eske.

Honako hau jartzen du jaso genuen txostenean:

Eskola-garraioaren antolaketa eta funtzionamendua arautzen duen maiatzaren 11ko 35/2022 Foru Aginduak eskola-garraioaren onuradun gisa ezartzen ditu Nafarroan bizi eta ikastetxe publikoan matrikulatuta dauden ikasleak, indarrean dagoen eskola-zonakatzearen arabera. Ikasle horiek Nafarroako Foru Komunitateko Ikastetxe Publikoen Sarea berrantolatzen duen uztailaren 3ko 80/2019 Foru Dekretuan ezarrita daude. Era berean, ibilbide antolatuaren eta/edo garraiorako banakako laguntzaren modalitateak adierazten ditu, bai eta eskola-garraioaren onuradun izateko eskubide hori nola aplikatzen den zehazteko baldintzak ere. Zentzu horretan, Foru Agindu horretan zehazten da, Batxilergoko ikasleei dagokienez:

4. artikulua. Eskola-garraioko modalitateak

2. Haur Hezkuntzan, Lehen Hezkuntzan, Derrigorrezko Bigarren Hezkuntzan, Hezkuntza Berezian, Oinarrizko Mailako Heziketa Zikloetan, Lanbide Heziketa Berezian eta eskaintza orokorreko Batxilergoko modalitateetan, eskola-garraioko zerbitzua Hezkuntza Sailak antolatutako garraio kolektiboaren bidez emango da, eta, hori ezinezkoa bada, banakako laguntzak emango dira.

Basaburua eta Ultzama inguruan, hainbat herri sakabanatuta, 36 plazako mikrobuseko bi eskola-ibilbide antolatu dira, honako herri hauetan: Jaunsaras, Aitzarotz, Ilarregi, Eltzaburu, Larrainzar, Lizaso, Galain, Urritzola, Ziaurritz, Gerendiain, Elso, Iraizotz, Alkotz, Arraiz, Lantz, Ostiz, Enderiz, Arre eta ikasleak hainbat ikastetxetara eramaten dituzte: Pedro Atarrabia BHI Atarrabian, Askatasuna BHI, Ibaialde BHI eta LHZ Burlatan.

Aipatutako 35/2022 Foru Agindua indarrean sartu aurretik, Batxilergoko ikasle horiek ez zuten ibilbiderik edo laguntza indibidualizaturik, eta araudi horretatik aurrera, 2022/2023 ikasturtetik eta 2023/2024 ikasturte honetatik aurrera, Basaburuko Batxilergoko 12 ikasleak 320A eta 320B eskola-ibilbideetan integratu ziren, ibilbide horiek beren buruko ibilbideetan luzatuz, herri guztiei leku egiteko. Gaur egungo ordutegia, irailean eta urrian egokitu ondoren, 7:10etan hasten da, eta lehendabizi Atarrabia BHIra 8:10etan iristen da (8:20etan hasten dira eskolak) eta Askatasuna BHIra 8:15etan (8:30etan hasten dira eskolak).

Badakigu ibilbideak ordubetekoak direla, udalerrietatik ikastetxera dagoen distantziagatik; eta, bi institutuetan sartzeko zerbitzuak eta ordutegiak koordinatu ahal izateko (8:20 eta 8:30), 10 eta 15 minutu arteko itxaronaldia dutela, hurrenez hurren; baina, horregatik, ezin da ibilbide hori ibilgailu txikiagoetan banatu, mikrobus txikietan egiten baitira jada (33 eta 36 plazakoak), eremu horretako ikasleen guztizko bolumena kontuan hartuta.

Badakigu azken bi ikasturte hauetan, 35/2022 Foru Araua indarrean sartu zenetik, ibilbideak handitu egin direla, eta, horri esker, Basaburuko eta Ultzamako batxilergoko ikasleak hobetu eta horiei zerbitzua eman zaiela, eta, aldi berean, modu optimizatuan erabili direla eskola-garraiorako bitarteko eta baliabide publikoak".

3. Jasota geratu denez, kexa aurkeztu da Basaburuko batxilergoko ikasleek autobusean daramaten denboragatik, etxetik irteten direnetik ikasten ari diren ikastetxera, Burlatako Askatasuna BHIra, iristen diren arte.

Kexagileak dioenez, eskolak 8:30etan hasten diren arren, ikasleek goizeko 7:00etan hartu behar dute autobusa, eta autobusean laurogeita hamar minutuz egon behar dute, ohiko iraupena berrogei minutukoa duen bidaia bat egiteko. Gauza bera gertatzen da itzuleran; izan ere, laurogei eta laurogeita hamar minutu artean ematen dituzte autobusean, eta 16:20 eta 16:30 bitartean iristen dira etxera, bazkaldu gabe.

Hezkuntza Departamentuak jakinarazi du Basaburua eta Ultzama inguruan 36 plazako bi eskola-ibilbide antolatu direla mikrobusetan. Gaur egungo ordutegia, irailean eta urrian egokitu ondoren, 7:10etan hasten da, eta lehendabizi Atarrabia BHIra 8:10etan iristen da (8:20etan hasten dira eskolak) eta Askatasuna BHIra 8:15etan (8:30etan hasten dira eskolak).

4. Erakunde honek badaki zaila dela eskola-ibilbideak antolatzea planteatutakoa bezalako kasuetan, Basaburua eta Ultzama inguruko herrien sakabanatzea eta Burlatako eta Atarrabiako ikastetxeekiko distantzia handia baita.

Nolanahi ere, eskola-garraioko zerbitzuak aplikatu beharreko araudia bete behar du. Horrela, duela gutxi Hezkuntza Departamentuak beste kexa bat (Q23/895) dela-eta erakunde honi jakinarazi zion bezala, ikasleek autobusean eman beharreko gehienezko denbora ordubetetik beherakoa izan behar da ibilbide bakoitzeko.

Zehazki, eskola-umeen eta adingabeen garraioko segurtasun-baldintzei buruzko apirilaren 27ko 443/201 Errege Dekretuaren 11. artikuluak, hemen interesatzen zaigunerako, honako hau xedatzen du:

1. artikuluan jasotako garraioen ibilbideak eta ordutegiak, adingabeak beren bizilekuaren eta ikasten ari diren ikastetxearen artean lekualdatzea helburu dutenak, halako moldez ezarri beharko dira, non, egoera normaletan, haiek ibilgailuan ematen duten gehieneko denbora ordubetera ez iristea bidaiaren noranzko bakoitzeko, eta behar bezala justifikatutako salbuespenezko kasuetan baino ez baita aurreikusten gehieneko iraupen hori iristea.

Horregatik, ibilbidea planifikatuta dagoen bezala (kasuren batean, 7:10etatik 8:15etara, jakinarazten denaren arabera), gehienez ere ordubeteko denbora gainditzea gerta daitekeenez, erakunde honek egokitzat jotzen du Hezkuntza Departamentuari gomendatzea, beharrezkotzat jotzen dituen neurriak hartuta, Basaburua eta Ultzama herrietako batxilergoko ikasleek eskola-ibilgailuan ematen duten denbora murriztea. Nolanahi ere, denbora hori ordubetetik beherakoa izan beharko da bidaiaren noranzko bakoitzeko.

5. Beraz, eta Nafarroako Foru Komunitateko Arartekoaren erakundea arautzen duen uztailaren 3ko 4/2000 Foru Legearen 34.1. artikuluak ematen dizkion eskumenen arabera, hau jo du beharrezkotzat:

Hezkuntza Departamentuari gomendatzea, beharrezkotzat jotzen dituen neurriak hartuta, Basaburua eta Ultzama udalerrietako batxilergoko ikasleek eskola-ibilgailuan ematen duten denbora murriztea. Nolanahi ere, denbora hori ordubetetik beherakoa izan beharko da bidaiaren noranzko bakoitzeko.

Nafarroako Foru Komunitateko Arartekoaren erakundea arautzen duen uztailaren 3ko 4/2000 Foru Legearen 34.2. artikuluari jarraikiz, eta aginduzkoa betez, Hezkuntza Departamentuak bi hileko epean jakinarazi beharko du ebazpen hau onartzen duen eta, dagokionean, hura betetzeko zer neurri hartu dituen.

Lege-agindu horretan xedatzen denez, aipatutako administrazio publikoak arartekoaren erabakia onartzen ez badu, erakunde honek erabaki dezake gai hori 2023. urteari dagokion urteko txostenean sartzea eta Nafarroako Parlamentuan azaltzea, jarrera hori izan duen administrazio publikoa berariaz aipatuz, baldin eta arartekoaren iritziz erabakia onartzea posible bazen.

Adeitasunez, zure erantzunaren zain,

El Defensor del Pueblo de Navarra

Nafarroako Arartekoa

Patxi Vera Donazar