Partekatu edukia
Gizarte ongizatea
Gaia: Disconformidad con el abono de la Renta Inserción Social.
Gizarte ongizatea
Gizarte Politika kontseilaria
Kontseilari jauna:
2014ko azaroaren 5ean, [...] andreak aurkeztutako idazkia jaso nuen. Bertan, kexa bat formulatu zuen Gizarte Politika Departamentuaren aurrean, 2014ko abuztuari zegokion gizarteratzeko errenta ez aitortzeagatik.
Zera azaldu zidan idazki horretan:
Pertsonak Garatzeko eta Gizarteratzeko Arreta Zerbitzuko zuzendariaren martxoaren 24ko 470/2014 Ebazpenari jarraiki, 2014ko uztailaren 31ra arte zen gizarteratzeko errentaren jasotzailea, hileroko 493,66 eurorekin, hain zuzen ere.
2014ko ekainean, San Juan auzoko unitatera jo zuen, prestazioa berritzeko eskatzeko asmoz. Une horretan, berau izapidetzen hasteko goizegi zela esan zioten, eta uztailaren 22rako eman zioten hitzordua.
Adierazitako datan, gizarteratzeko errenta berritzeko beharrezko dokumentuak aurkeztu zituen.
Pertsonak Garatzeko eta Gizarteratzeko Arreta Zerbitzuko zuzendariaren irailaren 29ko 1496/2014 Ebazpenaren bidez, gizarteratzeko errenta berritu zitzaion, 2014ko irailaren 1eko efektuekin eta 2015eko otsailaren 28ra arte, 493,66 euroko zenbateko berberarekin.
Hori ikusita, Caritasek, egun, 2014ko abuztuan ordaindu zitzaion zenbatekoa eskatzen dio.
Onartezintzat jo du, administrazioaren atzerapenen ondorioz, eta, mota horretako egoerak saiheste aldera, berritzea aurretik eskatzea izanik bere gogoa, gizarteratzeko errenta hilabetez jasotzeari uztea.
Horregatik guztiarengatik, Gizarte Politika Departamentuari eskatu zion berritzea 2014ko abuztuaren 1eko efektuekin aitortzeko, horrela, zorrik ez edukitzeko Caritasekin.
Jarraian, Gizarte Politika Departamentura jo nuen, piztutako kontuari buruzko informazioa eman ziezadaten eskatzera.
Zera adierazi da jasotako txostenean:
" [...] andreak, prestazioa jasotzeko aldia berritzeko unean egondako atzerapenaren ondorioz, gizarteratzeko errentaren hileko soldata bat ordaintzeko betebeharra eduki du, eta betebehar horrekin duen desadostasuna dela-eta, kexa bat abiarazi du Gizarte Politika Departamentuaren aurrean. Bada, 2014ko azaroaren 11ko zure idazkiari erantzunez, zeinetan [...] andreak aipatu departamentuaren aurrean abiarazitako kexari buruzko informazioa eskatzen duzun, zera jakinarazi behar dizut:
[...] andreak 2014ko uztailaren 30ean sinatu zuen gizarteratzeko errentaren prestazioa berritzeko eskaera, eta Gizarte Politika Departamentuan erregistratu zen abuztuaren 13an, eta Iruñeko Udaletik iritsi zen bertara.
Aipatu udalari dokumentazio horren irteera dataren gainean galdetu zaio, eta abuztuaren 12an irten zela jakinarazi da.
Oinarrizko errenta (prestazioaren aurreko izendapena) erregulatzen duen apirilaren 19ko 120/1999 Foru Dekretuaren 15.1. artikuluak ezarri du, prestazioaren sortzapenari eta ordainketari dagokienez, eskaera behar bezala beteta eta foru dekretu horrek eskatutako dokumentazioarekin batera sartzen den dataren hurrengo hilaren lehenengo egunetik izango duela ebazpenak efektua, eta atzeraeraginezko izaera edukiko duela (...).
Modu berean, gizarteratzeko errenta arautu duen urtarrilaren 23ko 1/2012 Foru Legearen 17. artikuluak administrazio isiltasunaren zentzua erregulatu du, eta Nafarroako Gobernuaren erregistro ofizialetako batean eskaera aurkezteko data ezarri du ebazteko epea zenbatzen hasteko eguna.
Hortaz, jazotako egitateei eta azaldutako araudiari erreparatuta, ondorioztatu beharra dago beste hartan ezarritakoaren arabera egin zela Pertsonak Garatzeko eta Gizarteratzeko Arreta Zerbitzuko zuzendariaren irailaren 29ko 1496/2014 Ebazpena, zeinaren bidez gizarteratzeko errenta berritu zitzaion interesdunari 2014ko irailaren 1etik 2015eko otsailaren 28ra.
Beraz, ezin daiteke balioetsi administrazioaren atzerapenak egon direnik, administrazio horri egozgarriak, [...] andrearen kaltetan".
Islatu den bezala, Pertsonak Garatzeko eta Gizarteratzeko Arreta Zerbitzuko zuzendariaren irailaren 29ko 1496/2014 Ebazpenaren aurrean aurkeztu zen kexa. Ebazpen horren bidez, gizarteratzeko errenta berritu zitzaion interesdunari, 2014ko irailaren 1etik 2015eko otsailaren 28ra.
Berritzearen hasierako efektuen dataren gainean bildu da eztabaida. Interesdunaren ustean, 2014ko abuztuaren 1a izan beharko litzateke, izan ere, 2014ko uztailaren 22an aurkeztu zuen dokumentazio osoa oinarrizko gizarte zerbitzuan (San Juan auzoko unitatean).
Bestalde, Gizarte eta Gizarte Politika Departamentuaren ustez, egokia da 2014ko irailaren 1eko efektuekin ematea prestazioa, txostenean azaldutako arrazoiengatik.
Administrazio organo xedeen erregistroetan.
Edozein administrazio organoren erregistrotan, Estatuko Administrazio Orokorraren baitakoa bada, edo autonomia erkidegoetako edozein administrazioren baitakoa, edo probintziako diputazioetako, kabildoetako eta uharteko kontzejuetako edozein administrazioren baitakoa, edo Toki Araubidearen Oinarriak arautzen dituen apirilaren 2ko 7/1985 Legearen 121. artikuluak aipatutako udalerrietako udalen baitakoa, edo tokiko administrazioa osatzen duten gainerako entitateen baitakoa bada, azken kasu horretan, beharrezko hitzarmena sinatuko balitz.
Postetxearen bulegoetan, araudiaren arabera ezarri den moduan.
Indarrean dauden xedapenek ezarritako beste edozeinetan".
Bestetik, oinarrizko errenta arautu duen apirilaren 19ko 120/1999 Foru Dekretuak 10.2. artikuluan ezarri du oinarrizko gizarte zerbitzuetan edo Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legeak aurreikusitako lekuetan aurkeztuko direla eskaerak; arau berberaren 11.2. artikuluak ezarri du eskaera oinarrizko gizarte zerbitzuan sartzen denetik hogei egun naturaleko gehienezko epean osatuko dela dagokion dokumentazioa eta Gizarte Ongizaterako Nafarroako Institutuari bidaliko zaiola (...); eta 12.2. organoak ezarri du gaiaren gaineko eskumena duen organoak arrazoituta ebatziko duela ebazpena, eta horren berri emango diola eskatzaileari, eskaera oinarrizko gizarte zerbitzuan sartzen denetik berrogeita bost eguneko epean.
Erakunde honen ustez, aurrekotik ondorioztatzen da eskaeraren sarrera data, Gizarte Politika Departamentuaren txostenean aipatutako 120/1999 Foru Dekretuaren 15.1. artikuluak aipatu duena, herritarrak eskaera eta arauzko dokumentazioa oinarrizko gizarte zerbitzuan aurkezten dituen data horixe izango dela (alde batera utzi gabe administrazio organo jarduleei, oinarrizko gizarte zerbitzua bera barne, dagozkien geroko izapideak).
Erakunde honek aipatu legezko eta arauzko aginduetatik atera duen ondorioa hori izanda ere, adierazi beharra dago, beste modu batera, eskaeraren (sarrera) data efektuetarako geroko beste bat dela ulertuko balitz (dokumentazioa oinarrizko gizarte zerbitzuetatik Gizarte Politika Departamenturantz irten deneko data, edo departamentu horretan sartu denekoa), gizarteratzeko errentarako eskubidea, bai eta bere osotasunean jasotzekoa ere, administrazio organo jarduleen jardueraren mende geratuko liratekeela. Izan ere, herritarraren jardueraren mendekoak ez diren izapideek baldintzatuko lukete eskaeraren eta emakidaren eraginkortasuna, eta baztertu egin behar da hori.
Erakunde honek ulertzen duenaren arabera, foru dekretuak eskaeraren aurkezpena oinarrizko gizarte zerbitzuetan egokitzeak ez du zuzenbidearekin bat egiten, hots, prozedura bifasikoa egiten baita, eta, aldi berean, eskaeraren sarrera data ez dela lehen aipatutakoa ulertzen baita, hau da, herritarrak zerbitzu horiei bere eskaera eta dagozkion dokumentuak aurkezten dizkien data horixe ez dela ulertzen baita (espedientean duen parte hartzea amaiaraziz horrela). Egokia da azaltzea, azken horri dagokionez, Herri Administrazioen Araubide Juridikoaren eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legeak, batetik, aitortu egiten duela herritarrek beraiek aurkezten dituzten dokumentuen kopia zigilatua eskuratzeko duten eskubidea [35. artikulua, c)letra]; bigarrenik, xedatu egin duela administrazio organoek erregistratu egin behar dituztela jasotzen dituzten eskaera eta dokumentuak, aurkezpen data idatziz horiek jasotzearekin batera (38.1. eta 38.3. artikuluak), eta, hirugarrenik, ezarri egin duela herritarrek aurkezpen data egiaztatzen duen jaso izanaren agiria eska dezaketela (70.3. artikulua).
Erakunde honen ustez, Gizarte Politika Departamentuak egiten duen interpretazioak ez du bat egiten ez legezko agindu horiekin, ez horietan datzan eskubide herritarrarekin.
Gizarteratzeko errenta arautu duen urtarrilaren 23ko 1/2012 Foru Legearen 17. artikuluak ezarritakoak, Gizarte Politika Departamentuak aipatu duenak, ez dio aurrekoari ezertan eragiten, izan ere, administrazioaren isiltasuna gertatzen denerako aurreikusitako araua baita. Kasu honetan, alderdi hori ez da zalantzan jarri.
Ebazpen epearen zenbaketa dokumentua ebazpena egiteko eskumena duen organoaren erregistroan sartzen denetik egiteak (zentzu horretan, baita Herri Administrazioen Araubide Juridikoak eta Administrazio Prozedura Erkidearen Legearen 42.2. artikuluak ere) ez du zehazten noiz ulertu behar den herritarrak eskaera aurkeztu duela.
Horri guzti horri erreparatuta, erakunde honek balioetsi du, hemen interesatzen diren efektuetarako, [...] andreak oinarrizko gizarte zerbitzuan (auzoko unitatean) aurkeztu zituela berritze eskaera eta eranstea zegokion dokumentazioa.
Ematen duen bezala, oinarrizko gizarte zerbitzu horrek ez bazuen eskaeraren eta aurkeztutako dokumentazioaren sarrera erregistratu (zirkunstantzia hori ez litzaioke interesdunari egotziko, administrazioari baizik), interesduna zitatu zen data hartu beharko litzateke kontuan (2014ko uztailaren 22a), ez baitago egitateen gaineko bere bertsioa zalantzan jartzea eragin dezakeen elementurik, hau da, sinesgarria delako. Edonola ere, beharrezko ikusiko balitz alderdi horren gaineko egiaztapena egitea, oinarrizko gizarte zerbitzuarekin kontsulta daiteke.
Emakida jarduera berrikusteko gomendatzea dakar guztiak, interesdunak 2014ko abuztuaren 1eko efektuekin jaso dezan gizarteratzeko errenta.
Horrenbestez, eta Nafarroako Foru Komunitateko Arartekoaren uztailaren 3ko 4/2000 Foru Legearen 34.1. artikuluak esleitu dizkidan ahalmenekin bat eginez, beharrezkoa ikusi dut:
Gizarte Politika Departamentuari gomendatzea berrikusi dezala kexaren xede den gizarteratzeko errentaren berritze jarduera, eta prestazioa aitor diezaiola interesdunari, 2014ko abuztuaren 1eko efektuekin.
Nafarroako Foru Komunitateko Arartekoaren uztailaren 3ko 4/2000 Foru Legearen 34.2. artikuluari jarraiki, egokia da Gizarte Politika Departamentuak gehienezko bi hilabeteko epean adierazi dezala, aginduzkoa baita, gomendio hau onartzen duen ala ez, eta, hala balitz, baita betebeharrak betetzeko hartutako neurriak onartzen dituen ala ez jakinarazi dezala ere.
Legezko agindu horretan ezarritakoarekin bat etorriz, gomendioa ez onartzeak kasua Nafarroako Parlamentuari azalduko zaion urteroko txostenean, 2014. urteari dagokionean, sartzea ekarri ahal izango du, eta berariaz aipatuko da aldeko jarrerarik eduki ez duen administrazioa, aldeko jarrera edukitzea posible zela uste denean.
Zure erantzunaren zain, adeitasunez agurtzen zaitu,
El Defensor del Pueblo de Navarra
Nafarroako Arartekoa
Francisco Javier Enériz Olaechea
Partekatu edukia