Partekatu edukia
Gizarte ongizatea
Gaia: Queja frente a la falta de resolución, por parte del departamento, de una solicitud de ayuda económica a favor de su padre
Exp: 08/515/B
Nº: 6
Gizarte ongizatea
1. 2008ko urriaren 20an [...] andreak izenpetutako idazki bat sartu zen erakunde honetan. Haren bidez, kexa agertzen zuen bere aita [...] jaunarentzat eskatutako laguntza ekonomiko bat ebatzi gabe zegoelako.
Azaltzen du interesduna Corellako zahar-etxean dagoela 2001etik. 2008ko ekainean laguntza ekonomiko bat eskatu zuen egonaldiaren kostua ordaindu ahal izateko (laguntza behar dutenentzako toki bat betetzen du), diru baliabide eskasak baititu. Hala eta guztiz ere, kexa sustatu duenak dio gaur arte, iragan den denbora gorabehera, ez zaiela inolako erantzunik jakinarazi.
2. Kexa aztertuta, erakunde honek zehazki esku hartzeko zer aukera zituen jakiteko, erakunde hau bera arautzen duen uztailaren 3ko 4/2000 Foru Legeak ezarritakoari jarraiki, txosten bat eskatu zion Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuari.
Aipatu departamentuak txostena eman du, eta bertan honakoa adierazten du:
?1)- Nafarroako Mendekotasun Agentzian jasota dagoenez, eta [...] jaunak interesdunari buruz 2007ko urriaren 15ean eskatutako balorazioaren arabera, 1. mailako menpekotasun larriko pertsonatzat sailkatuta dago, zuzendari kudeatzailearen apirilaren 10eko 1134/2008 Ebazpenaren bidez.
2)- 2008kko ekainaren 13an, [...] jaunak zerbitzuari lotutako laguntza ekonomikoaren eskaera aurkeztu zuen, ingresatuta dagoen zentro gerontologikoko egonaldia ordaindu ahal izateko.
Horri dagokionez, agertu behar dugu ekainaren 17ko 69/2008 Foru Dekretuaren bidez onetsitako gizarte zerbitzu orokorren zorroaren indarrez, zentro gerontologiko bateko egonaldirako prestazio ekonomikoa bermatuta edukitzeko, interesdunak honako baldintzak bete behar ditu, besteak beste:
?III. graduko mendekotasuna aitortua izatea (mendekotasun handia), 1. edo 2. mailakoa, edo II. graduko mendekotasuna (mendekotasun larria), 2. mailakoa?
Halaber, adierazi beharra dago bermatutako prestazioak ebazteko epea sei hilekoa dela, aipatu arauko bosgarren xedapen iragankorrean ezarritakoaren arabera.
3)- [...] jauna 1. mailako menpekotasun larriko pertsonatzat sailkaturik zegoenez, 2008ko irailaren 24an beste balorazio-eskari bat aurkeztu zuen, eta Nafarroako Mendekotasun Agentziako teknikariek hari erantzuna eman zioten, azaroaren 13an beste balorazio bat egin baitiote; une honetan, haren ebazpena ematea falta da.
4)- [...+ jaunaren menpekotasun egoera larriagotu bada edo azken balorazio horren indarrez menpekotasun handi bat edo 2. mailako menpekotasun larria aitortzen bazaio, prestazio horren onuraduna izanen da; hala ez bada, berriz, bermatu gabeko egoitzarako itxaron zerrendan geratuko da.
5)- Azkenik, esan beharra dago gizarte zerbitzuen zorroan aurreikusi bezala (laugarren xedapen iragankorreko 2. zenbakia), egoitza-zerbitzuei buruzko prestazioak, aztergai dugunaren modukoak, ?2010eko urtarrilaren 1etik aurrera bermatuak izanen dira 1. mailako mendekotasun larria dutenentzat ere, betiere hala ezarririk baldin badago Autonomia pertsonala sustatzeari eta mendetasun-egoeran dauden pertsonak zaintzeari buruzko abenduaren 14ko 39/2006 Legea garatzeko estatuan ematen diren arauetan.?
1. [...] andreak kexa azaltzen zuen bere aitarentzako laguntza bat aitortzeko eskaria egin ondoren, hura ebazten ez zelako. Aita hirugarren adinekoentzako zentro batean bizi da. Eskaria aurkeztu zuen erabiltzaileen baliabide ekonomikoak bukatzekotan zeudelako.
Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuak igorri digun informazioa ikusita, ez dugu atzeman interesdunari aurkeztu zuen eskaerari buruzko erantzun espresa eman zaionik. Interesdunak eskatutakorako eskubidea duen ala ez duen alde batera utzita, bidezkoa den ebazpena jakinarazi behar zaio betiere, hala ezarrita baitago Herri administrazioen araubide juridikoaren eta administrazio prozedura erkidearen Legeko 42. artikuluan eta Nafarroako Foru Komunitateko Administrazioari buruzko Foru Legeko 7. artikuluan.
Kontuan hartu behar da bereziki premiako egoeretan ?eta halako bati buruz ari gara?, Administrazioak arrazoizko epean erantzunik ez emateak (gizarte zerbitzu orokorren zorroan hiru hilabeteko epea aurreikusten da bermatu gabeko prestazioetarako; esate baterako, adinekoen egoitza zerbitzua) interesdunetan guztiz zorigaiztokoa den zalantza bat sor dezakeela. Horrenbestez, Administrazioak ahal den modu azkarrenean erreakzionatu behar du aurkeztutakoa bezalako eskaeren aurrean, eta bidezkoa dena erantzun behar du.
2. Auziko sakoneko gaiari dagokionez, Gizarte Zerbitzuei buruzko abenduaren 14ko 15/2006 Foru Legeak eta ekainaren 17ko 69/2008 Foru Dekretuak, zeinak gizarte zerbitzu orokorren zorroa onesten baitu, sistema publikoaren prestazio bermatuak eta bermatu gabekoak bereizten dituzte. Lehenbizikoak kasu guztietan exiji dakizkioke administrazio publikoari, ezarritako baldintzak betetzen dituzten herritarren eskubide subjektibo bat baitira. Bigarrenak, ordea, aurrekontuetan dirua dagoenean exijitu ahalko dira.
Oraingo kasuan, aspaldi egoitza pribatu batean sartu zen pertsona bati buruz ari gara. Logikoa denez, kasu askotan gertatzen den bezala, haren baliabide ekonomikoak pixkanaka gutxitzen joan dira; horrenbestez, prestazio publiko bat eskatzen du behar duen arretaren gastuari aurre egin ahal izateko.
Gizarte zerbitzu orokorren zorroan bermaturiko prestazioen artean, III. graduko mendekotasuna aitortua duten (mendekotasun handia), 1. edo 2. mailakoa, edo II. graduko mendekotasuna (mendekotasun larria), 2. mailakoa, duten adinekoen egoitzarako laguntza zerbitzua dago jasota. Administrazioak txostena igorri zuen egunean, interesdunak 1. mailako menpekotasun larria zuen aitortua; horrenbestez, ez luke prestazio bermatua edukitzeko eskubiderik.
Aurrekoak ez du esan nahi [...] jaunak eskubiderik ez duenik zerbitzu publikoaren prestazio baterako, zeren eta, prestazio bermatua izan gabe ere, gizarte zerbitzuen zorroak berak adinekoentzako egoitza-laguntzaren zerbitzua ezartzen baitu honako baldintzekin: 65 urte baino gehiago izatea, eskaera egin aurreko bi urteetan Nafarroan modu jarraituan egoitza eduki izana eta Nafarroako Mendekotasun Agentziaren egokitasun txostena.
Baldintza horiek beteta, prestazioa exijitu ahalko da Administrazioak aurrekontuetan dirua duen bitartean (ekainaren 17ko 69/2008 Foru Dekretuko 2.2 artikulua).
Arrazoizkoagoa dirudi interesduna bezalako pertsona batek, 2001etik hirugarren adinekoentzako zentro batean ingresaturik baitago, prestazio publikoren bat eskuratu ahal izatea, bere baliabide ekonomikoak gutxitu eta ondoren. Antolamenduak, aitorturiko menpekotasun mailarengatik, prestazioa eskubide subjektibo gisa bermatzen ez duen arren, ez dago inolako oztoporik arreta edo laguntza ekonomikoko zerbitzu bat aitortzeko, ordaindu beharreko kostuari aurre egin ahal izateko, salbu eta aurrekontuetan dirurik ez badago ?hain zuzen ere, Administrazioak ez du halakorik agertu?.
Aurreko guztia dela eta, erakunde hau arautzen duen foru legeko 34.1 artikuluan ezarritakoari jarraituz,
1. Baiestea interesdunak arrazoizko epe batean eskatutako laguntzari buruzko erantzuna jasotzeko eskubidea urratu izana.
2. Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuari gomendatzea gizarte zerbitzuen sistema publikoaren prestazio bat (zerbitzu edo laguntza ekonomikoa) aitor diezaion, nahiz eta bermaturik egon ez, interesdunak egoitza batean behar duen laguntza jaso ahal izan dezan.
3. Bi hilabeteko epea ematea Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuari gomendio hori onartu duela eta hura dela-eta zer urrats egin behar dituen jakinaraz dezan, edo, bestela, hura ez onartzeko arrazoiak azal ditzan. Halaber, ohartarazten diot hala egiten ez badu Nafarroako Parlamentuari igorriko diodan urteko txostenean sartuko dudala kasua, aipatu legearen bigarren atalean ezarritako moduan.
4. Ebazpen hau jakinaraztea kexa aurkeztu duenari eta Nafarroako Gobernuaren Familia, Gazteria, Kirol eta Gizarte Gaietako Departamentuari, eta adieraztea honen kontra ezin dela errekurtsorik jarri.
Nafarroako Arartekoa
Francisco Javier Enériz Olaechea
Partekatu edukia