Albisteak

Nafarroako Arartekoak lankidetza-konpromiso bat sinatu du 56 gizarte-entitateekin

Patxi Vera Nafarroako Arartekoak eta Foru Komunitateko 56 gizarte-entitateetako ordezkariek "Giza Eskubideak, oraindik eraikitzen ari den desira" adierazpena sinatu eta aurkeztu dute Munduko Parkean, abenduaren 10ean eginen den Giza Eskubideen Adierazpenaren (1948-2023) 75. urteurrena dela eta. Honek helburu bikoitza du: "inor atzean ez uztea eta pertsona guztiek Nafarroan eskubide guztiak izatea", azaldu zuen Patxi Verak.

Ildo horretan, Nafarroako Arartekoaren iritziz, Giza Eskubideen Adierazpenaren 75 urteak "ospatzeko arrazoia da, baina baita lanerako ere". "Egunero ari gara ikusten nola ez duten errespetatzen munduan eta, hemen ere, Nafarroan", adierazi zuen, eta gaineratu zuen, horregatik, "desira bat direla, oraindik eraikitzen ari direnak".

Testuinguru horretan, adierazpenaren bidez, Nafarroako Arartekoak eta erakunde sozial sinatzaileek "publikoki adierazi nahi izan dute giza eskubideen defentsarekin duten konpromiso leial eta irmoa", Nazio Batuek 1948an egindako aldarrikapenean jasotakoak. Eta, horretarako, konpromisoak honako dekalogo hau ezartzen du:

1. Aldarrikapen Unibertsalaren espiritua Nafarroako Arartekoaren eta gizarteerakundeen etengabeko lanaren aplikazio-irizpideen inspirazioan txertatzea, tratatutako kasu guztietan Giza Eskubideen aplikazioa hobeto defendatzeko.
2. Hainbat arrazoirengatik horien aurka egiten diren mehatxuen aurka borrokatzea (klima-aldaketa, gerrak, mota guztietako desparekotasunak, genero-indarkeria, pertsonen salerosketa, adimen artifizialaren erabilera desegokia, negazionismoa, autoritarismoen berpizkundea, arrazakeria eta xenofobia eta abar).
3. Gizarte-erakundeek Nafarroako Arartekoarekin lankidetzan aritzea, Administrazioak eta haien erakunde publikoak ikuskatzeko eginkizuna hobeto bete dezaten, pertsonei eskubide besterenezinen subjektu gisa zerbitzua emateko gaitasuna eta jarrera etengabe hobetzeko.
4. Kontuan hartzea giza eskubideak XXI. mendeko gure gizartearen egungo errealitatera egokitzea eta jakintza-arlo berrien eta aurrerapen zientifikoen ondorioetatik eratorritako eskubide berriak aitortzea.
5. Giza Eskubideen Aldarrikapen Unibertsalaren ezagutza zabaltzen laguntzea, pertsona guztiek hura bete dadila aldarrikatu ahal izan dezaten.
6. Pertsonen trebakuntzan laguntzea, beren eta besteen eskubideak defenda ditzaten.
7. Giza Eskubideetarako, Berdintasunerako, Gizarteratzeko, Bakerako eta Bizikidetzarako heztea.
8. Modu proaktiboan jardutea, eskubideak urra ez daitezen, eta, ezinezkoa denean, jarduketa errestauratiboak defendatzea.
9. NBEren 2030 Agenda erabat garatzen laguntzea, Giza Eskubideen zuzeneko osagarri gisa, benetan iraunkorra den garapena lor daitekeen neurrian, 17. GJH betez.
10. Aurrera egitea Nafarroako Arartekoaren eta gizarte-erakundeen arteko lankidetzan, sinergiak lortzeko Giza Eskubideen defentsa eta hedapen hobea lortzeko borrokan, eta “inor atzean ez uztea” betetzen laguntzeko.

Hauek dira "Giza Eskubideak, oraindik eraikitzen ari den desira" adierazpena sinatzen duten 56 gizarte-entitateak: Acción Contra la Trata , Asociación Aralar Elkartea, Asociación de Familiares de Personas con Alzheimer y Otras Demencias de Navarra (AFAN), Asociación de Familias de Acogida de Navarra (Magale), Asociación de Fibromialgia de Navarra (AFINA), Asociación de Gitanos de Navarra – La Majarí, Asociación de Personas con Discapacidad en la Ribera de Navarra (AMIMET), Asociación de Personas Sordas en Navarra (ASORNA), Asociación Ehuleak Nafarroa, Asociación Haziak, Asociación Hazialdea Elkartea, Asociación Ibili Elkartea,  Asociación Itxaropen Gune-Lugar de Esperanza (AIGLE), Asociación Lagundu-Arakil, Asociación Lantxotegui Elkartea, Asociación de Mayores Lacarra, Asocaición Navarra de Autismo (ANA), Asociación Navarra de Cáncer de Mama (SARAY), Asociación Navarra de ELA-ANELA, Asociación Navarra de Espina Bífida e Hidrocefalia (ANPHEB), Asociación Navarra de Fibrosis Quística, Asociación Navarra de Parkinson-ANAPAR, Asociación Navarra de Prejubilados y Pensionistas (ANAPP), Asociación Navarra para la Salud Mental-ANASAPS, Asociación para la Lucha Contra Enfermedades Renales-ALCER Navarra, Navarra de Asociación Rumiñahui, Asociación SEI Elkartea, Asociación Síndrome de Down Navarra, ASPACE Navarra, Caritas Diocesana de Pamplona-Tudela, Comisión Española de Ayuda al Refugiado-CEAR Navarra, Comité de Entidades Representantes de Personas con Discapacidad en Navarra-Cermin Navarra, Confederación T3rcer Tiempo, Coordinadora de Personas con Discapacidad Física de Navarra (ACODIFNA), Coordinadora ONGD Navarra, Cruz Roja Navarra, Elkarri Laguntza-Apoyo Mutuo, Federación de Asociaciones Gitanas de Navarra Gaz Kaló, Federación Navarra de Asociaciones de Personas con Discapacidad Física y Orgánica, Fundación Banco de Alimentos de Navarra, Fundación Gaztelan, Fundación Gizakia Herritar París365, Fundación Ilundain-Haritz Berri, Fundación Proyecto Hombre Navarra, Fundación Adsis (zona Navarra), Fundación Secretariado Gitano en Navarra, Fundación Talle Escuela Etxabakoitz, Fundación Tudela Comparte, Fundación Xilema, Grupo Social ONCE en Navarra, Manos Unidas (Delegación de Pamplona), Médicos del Mundo Navarra/Munduko Medikuak Nafarroa, Red Navarra de Lucra Contra  la Pobreza y la Exclusión Social, Traperos de Emaús Navarra, UNICEF-Comité Navarra, eta  Villa Teresita.

LIBURUAREN ARGITALPENA

Aipatutako adierazpena sinatzearekin batera, Nafarroako Arartekoak Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalaren edizio berezi bat egin du liburu formatuan. Liburuki horretatik 1.000 ale atera dira, eta Adierazpena gaztelaniaz, euskaraz, ingelesez, frantsesez eta arabieraz irakurtzeko aukera ematen du.

Lana Yacine Ait Kaci artistak Nazio Batuentzat egindako marrazkiekin ilustratuta dago. Marrazki horiek "oihu bat dira egunero pertsona guztiek eskubide guztiak dituztela defendatzea garrantzitsua eta premiazkoa dela gogorarazteko", Patxi Vera Nafarroako Arartekoaren arabera.