Partekatu edukia
Nafarroako Arartekoak, Patxi Verak, Manu Lezertua Euskal Autonomia Erkidegoko Arartekoa, Jesús Maeztuk, Andaluziako Arartekoa; María Dolores Padrón Kanarietako Diputada del Común; eta Esther Giménez-Salinas Kataluniako Síndica de Greugesekin batera "GJHak eta 2030 Agenda bultzatzeko Herriaren Defentsa-Erakundeen arteko lankidetza akordioa" sinatu dute gaur Iruñean. Topaketa instituzional bat, Nafarroako Arartekoak sustatua eta Nafarroako Parlamentuan egina.
Ekitaldiaren hasieran, Nafarroako Parlamentuko lehendakari Unai Hualdek ongietorri-hitzak eman ditu, eta gogorarazi du erakundeak konpromisoa duela GJHekin eta 2030 Agendarekin, Pobreziaren eta Desberdintasunaren aurkako Nafarroako Ituna (2021/2030) Gizarte Entitateen Plataformarekin sinatzean. Eta, gainera, Arartekoaren independentzia aldarrikatu du, bere gomendioekin erakundeak hobetzen laguntzen baitu.
Ondoren, Nazio Batuen 2030erako Tokiko Koalizioaren Idazkaritzako zuzendari Sébastien Vauzelle bideoz mintzatu zen, eta poztu egin zen akordio horrek argia ikusteagatik, "Herriaren Defentsa Erakundeen lana funtsezkoa delako Garapen Jasangarriaren Helburuak betetzeko. Eta, aldi berean, GJHak berak ere funtsezkoak dira beren eginkizunak betetzeko”. Ildo horretan, honako hau adierazi zuen: “GJHek iparrorratz gisa jardun dezakete, defentsa-erakundeen lana indartuz herritarrekin duten konpromisoan, konfiantza eraikitzen lagunduz eta parte-hartze aktiboa sustatuz. Hori guztia funtsezkoa da tokiko agendak, autonomikoak eta globalak lurraldeen eta bertan bizi diren pertsonen benetako beharrekin hobeto lerrokatzeko ".
Arartekoek akordioaren jatorrizko hiru dokumentu sinatu zituzten, gaztelaniaz, euskaraz eta katalanez, jarraian bata bestearen ondoren hitza hartzeko.
Hori egiten lehena Patxi Vera izan da, Nafarroako Arartekoa, eta honako hau gogorarazi du: "Nazio Batuen Batzar Nagusiak aitortu du Defentsa Erakundeek zeregin garrantzitsua bete dezaketela GJHak lortzeko, Zuzenbide Estatua eta administrazio ona indartzeko eta Giza Eskubideak eta oinarrizko askatasunak babesteko eta sustatzeko dugun eginkizunagatik". Gainera, gaineratu duenez, “ekimen hau inoiz baino beharrezkoagoa da gaur egun 2030 Agenda geldiarazteko ahalegin batzuen aurrean”, eta gainerako arartekoei eskerrak eman dizkie “aurrera egiteko erabaki ausarta” hartzeagatik.
Euskadiko Arartekoak, Manuel Lezertuak, adierazi duenez, "guztion ongizatearekin konprometitutako gizarte demokratikoen alde eta pertsonen eskubideen eta duintasunaren defentsari erantzukidetasunaren eta lankidetzaren ikuspegitik baino ezin zaio heldu. Gure arteko liskar eta lehia oro alde batera utzita, akordio hau sinatzen dugunok uste osoa dugu 2030 Agendak eta GJHek giza eskubideen babesarekin hartu dugun konpromisoa eguneratzen dutela; lan-espazio komun bat da, potentzial eraldatzailea duena eta gizarte bidezko, demokratiko, inklusibo eta iraunkorren alde zibilizatutako gizateriaren nahiarekin lotzen gaituena ".
Bestalde, Jesús Maeztuk, Andaluziako Arartekoak, adierazi duenez, bere erakundean "Nazio Batuen 2030 Agenda eta haren 17 GJHak gidatzen dituzten printzipioekin lerrokatzen dugu gure plangintza eta lana. Gizarte-eraldaketa bidezkoago eta jasangarriago baten parte aktibo izan nahi dugu, eskuratutako eskubideak finkatzeko eta babesteko funtsezko helburuarekin, baita egungo gizarteak eskatzen dituen premien arabera aurrera egiteko eta berritzeko ere ".
Era berean, Kanarietako Diputada del Común María Dolores Padrón andreak adierazi duenez, "funtsezkoa da herritarrekin zeharka egiten diren ekintzak ulertzea. Kezkatzen dituzten eta eragiten dieten arazoak askotarikoak dira, eta ezin dira konpartimentu estankoetatik jorratu. Kanarietan, garapen-helburuetatik zintzilikatzen den agenda bat egin da, eta haur-pobreziaren tasarik handiena duen autonomia-erkidegoa izanik ( % 44), eta Afrikatik hurbiltzen diren eta gizarte-bazterkeriako arriskuan dauden adingabe asko hartuta, ezinezkoa da 1. GJHan jasotako konpromisora ez jotzea, hau da, pobreziari forma guztietan eta mundu osoan amaiera ematea ".
Azkenik, Esther Giménez-Salinasek, Kataluniako Síndica de Greugesek, gogorarazi duenez, "arartekoen helburu nagusietako bat desberdintasunak salatzea da, gizarte-gatazken lehen kausa baitira".
Amaiera lehenen lehendakariorde eta Lehendakaritza eta Berdintasuneko kontseilari Félix Tabernak eman du, eta nabarmendu duenez, "ziurgabetasunez betetako mundu honetan iparrorratz etikoa behar dugu. 2030 Agenda da aurrean dugun zibilizazio-erronkaren aurrean gidatu behar gaituen iparrorratza ". Tabernak azaldu du Nafarroako Gobernuak urtero marrazten duela Garapen Jasangarriko konpromisoekiko borondatezko plana, eta gogorarazi du 2016tik aurrera urratsak eman ditugula garatutako politikak plan horrekin lerrokatzeko. Erronka asko izan dira, baina orain unerik garrantzitsuena iritsi da: Nafarroako gizartearen inplikazioa eta elkartasuna lortzea. Elkarrizketarako guneak ireki behar ditugu, elkar entzuteko, ikuspegi desberdinak ulertzeko eta modu partekatuan eraikitzeko; izan ere, konpromiso sozialetik soilik eginen dugu aurrera”.
Asteazken honetan, Iruñean, "GJHak eta 2030 Agenda bultzatzeko Herriaren Defentsa-Erakundeen arteko lankidetza akordioak" berariaz aitortzen du Garapen Jasangarrirako Helburuen eta Giza Eskubideen arteko lotura estua, bai eta Herriaren Defentsa-Erakundeek eskubide horien errespetuaren eta defentsaren bermatzaile gisa betetzen duten funtsezko zeregina ere.
Testuan zehar, azpimarratzen da erakunde horiek 2030 Agenda betetzen lagundu, gainbegiratu eta sustatu behar dutela, bakoitzak bere jardun-eremuan. Zehazki, dokumentuak nabarmentzen du GJHak zatiezinak, unibertsalak eta gobernu-maila guztietan aplikatzekoak direla, eta horrek funtsezko rola ematen die Herriaren Defentsa-Erakundeei GJHak autonomia- eta toki-mailan ezartzen direla zaintzeko.
Era berean, 2030 Agendako 5 P direlakoen inguruan egituratzen ditu akordioak konpromisoak: pertsonak, planeta, oparotasuna, bakea eta lankidetza. Esparru horretan, sinatzaileek adierazi dute, besteak beste, pobrezia desagerrarazten lagundu behar dela eta kalitatezko hezkuntza, genero-berdintasuna, osasun publikoaren babesa eta aniztasunarekiko errespetua bermatu behar direla.
Era berean, administrazio publikoen jardunak ingurumena errespetatzen duela ez ezik, klima-aldaketaren aurkako borrokan modu esanguratsuan laguntzen duela ere gainbegiratzea eskatzen du, baita etxebizitza eskuratzea, desberdintasunak murriztea eta hiri jasangarriagoak eta inklusiboagoak sortzea sustatzen ere.
Akordioaren beste puntu bat da bitartekaritzaren eta gatazkak konpontzeko beste metodo alternatibo batzuen erabilera sustatzea 16. GJHaren esparruan. Era berean, 2030 Agenda ikusaraztea eta zabaltzea eskatzen du, erakundeen arteko lankidetzaren, gizarte-sarearekiko elkarrizketaren eta jarduteko espazio partekatuen bidez.
Dokumentuak, halaber, erakunde sinatzaileek giza eskubideetan oinarritutako kontu-emate koherente eta garden baten alde egiten dutela jasotzen du, Agendaren printzipio gidariarekin bat etorriz: "inor atzean ez uztea".
Horregatik guztiagatik, akordioa partekatutako ibilbide-orria da, Estatu osoan garapen bidezkoagoa, ekitatiboagoa eta jasangarriagoa lortzeko bidean defentsa-erakundeen zeregin aktiboa indartzeko.
1: Pobrezia desagerraraztea
2: Goserik ez
3: Osasuna eta ongizatea
4: Kalitatezko hezkuntza
5: Genero-berdintasuna
6: Ur garbia eta saneamendua
7: Energia irisgarria eta ez kutsagarria
8: Lan duina eta hazkunde ekonomikoa
9: Industria, berrikuntza eta azpiegitura
10: Desberdintasunak murriztea
11: Hiri eta komunitate jasangarriak
12: Ekoizpen eta kontsumo arduratsuak
13: Klimaren aldeko ekintza
14: Itsaspeko bizitza
15: Lehorreko bizitza
16: Bakea, justizia eta erakunde sendoak
17: Helburuak lortzeko aliantzak
"GJHak eta 2030 Agenda bultzatzeko Herriaren Defentsa-Erakundeen arteko lankidetza akordioaren" kopia bat eskuratu nahi duten hedabideek esteka honetan eskura dute (gaztelaniazko bertsioa, euskarazko bertsioa eta katalanekoa).
Partekatu edukia